Ciekawe miejsca na Muranowie: Pawiak

Więzienie śledcze położone w samym centrum Warszawy, popularnie zwane Pawiakiem (nazwa pochodzi od ulicy Pawiej, przy której znajdowała się brama wjazdowa). Zostało zbudowane w latach 1830-1836 wg projektu znanego warszawskiego architekta Henryka Marconiego. W czasie powstania styczniowego przetrzymywano w nim więźniów politycznych. Po przeprowadzce z Cytadeli Tymczasowej Komisji Śledczej Pawiak został więzieniem śledczym dla więźniów politycznych i zachował taki charakter do 1939. Żeńską część więzienia nazywano Serbią, od czasów wojny rosyjsko-tureckiej zwanej "serbską" , kiedy istniał tu szpital wojenny. W czasie okupacji hitlerowskiej w Pawiaku przetrzymywano więźniów politycznych, członków ruchu oporu i osoby zatrzymane w łapankach przed wysłaniem do obozów koncentracyjnych. W latach 1939-1944 przeszło przez Pawiak ok. 100 tys. mężczyzn i 20 tys. kobiet. Przed wybuchem powstania warszawskiego, 30 VII 1944, Niemcy wysłali do obozów koncentracyjnych Gross-Rosen i Ravensbrück 2000 mężczyzn i 400 kobiet. Po wybuchu powstania rozstrzelali pozostałych więźniów w ruinach getta, 21 VIII 1944 wysadzili w powietrze obiekty więzienne.

Dawniej:

Zdjęcie z 1906 roku, źródło: http://www.warszawa1939.pl/

Obecnie:

fragment bramy, http://www.wikipedia.pl/

fragment muru, http://www.wikipedia.pl/

Muzeum Więzienia "Pawiak" - powstało w 1965 roku z inicjatywy i przy współudziale byłych więźniów. Budynek Muzeum wzniesiono na ocalałych fundamentach podziemnych kazamat VII i VIII oddziału więzienia. Muzeum zostało otwarte 28 listopada 1965 roku. Podczas budowy wykorzystano większość znalezionych w czasie odgruzowywania obiektu krat, zawiasów, zamków i okuć oraz zabezpieczono wydobyte z ruin dokumenty, elementy wyposażenia i przedmioty używane przez więźniów. W skład zespołu pomnikowego Muzeum Więzienia Pawiak wchodzą ponadto: filar stanowiący fragment bramy wjazdowej, Pomnik Drzewa Pawiackiego - brązowa kopia słynnego wiązu, świadka historii - na którym rodziny ofiar od 1945 roku umieszczały tabliczki epitafijne, betonowy mur z blokami piaskowca okalający teren Muzeum, z symbolicznymi rzeźbami, a także dziedziniec więzienny z pomnikiem. O deportacjach do obozów przypominają postawione w ostatnich latach na dziedzińcu zewnętrznym przez byłych więźniów tablice pamiątkowe. Od 1990 roku Muzeum Więzienia Pawiak wraz z filią Mauzoleum Walki i Męczeństwa przy al. Szucha jest oddziałem Muzeum Niepodległości w Warszawie.

OBECNIE:

źródło: http://wikipedia.pl